Wchodzące dzisiaj w życie regulacje w ustawie o odnawialnych źródłach energii oznaczają możliwość objęcia przedsiębiorców prosumenckim systemem opustów i wprowadzają nowe szanse na rozwój spółdzielni energetycznych. Najnowsze zmiany w prawie dla sektora OZE mają też umożliwić przeprowadzenie kolejnych aukcji.
Dzisiaj wchodzi w życie większość zapisów przyjętej w ubiegłym miesiącu przez parlament, kolejnej nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii. Do nowelizacji opublikowanej w Dzienniku Ustaw w dniu 14 sierpnia wpisano bowiem mające obowiązywać w przypadku większości zapisów 14-dniowe vacatio legis.
Od dzisiaj obowiązuje m.in. nowa definicja prosumenta.
Zgodnie z wcześniejszą definicją prosumenta rozumiano jako „odbiorcę końcowego dokonującego zakupu energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej, wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji w celu jej zużycia na potrzeby własne, niezwiązane z wykonywaną działalnością gospodarczą regulowaną ustawą z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212), zwaną dalej „ustawą – Prawo przedsiębiorców”;
Tymczasem zgodnie z zapisem zawartym w nowelizacji przez „prosumenta energii odnawialnej” rozumie się „odbiorcę końcowego wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji, który może magazynować lub sprzedawać tę energię elektryczną sprzedawcy zobowiązanemu lub innemu sprzedawcy, pod warunkiem, że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej regulowanej przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej”.
Kluczowa zmiana to brak zastrzeżenia, obecnego w dotychczasowej definicji prosumenta, zgodnie z którym działalności prosumenckiej nie mogły prowadzić podmioty chcące produkować energię na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Oznacza to, że działalność prosumencką, zgodnie z ustawą o OZE, będą mogli od dzisiaj prowadzić przedsiębiorcy eksploatujący własne mikroinstalacje i mogący rozliczyć wprowadzone do sieci nadwyżki nieskonsumowanej energii w systemie opustów, z którego od połowy 2016 r. mogą korzystać ustawowi prosumenci.
Jednocześnie przedsiębiorcy zachowają możliwość rozliczania nadwyżek energii wprowadzonej do sieci w systemie, z którego mogli korzystać wcześniej, sprzedając energię po średniej cenie na rynku hurtowym z wcześniejszego kwartału.
Inna z wchodzących dzisiaj zmiana w zakresie systemu prosumenckiego dotyczy okresu, w którym będzie można rozliczyć w ramach opustu energię wprowadzoną do sieci.
Wprowadzony do ustawy o OZE zapis zakłada, że „rozliczeniu podlega energia elektryczna wprowadzona do sieci nie wcześniej niż na 365 dni przed dniem dokonania odczytu rozliczeniowego w bieżącym okresie rozliczeniowym. Jako datę wprowadzenia energii elektrycznej do sieci w danym okresie rozliczeniowym przyjmuje się datę odczytu rozliczeniowego, na podstawie którego określana jest ilość energii elektrycznej wprowadzonej w całym okresie rozliczeniowym, z zastrzeżeniem, że niewykorzystana energia elektryczna w danym okresie rozliczeniowym przechodzi na kolejne okresy rozliczeniowe, jednak nie dłużej niż na kolejne 12 miesięcy”.
Kolejna kluczowa zmiana wynikająca z wejścia w życie nowelizacji ustawy o OZE dotyczy umowy kompleksowej, którą dotychczas musiał posiadać prosument.
Autorzy uchwalonych przepisów tłumaczą, że „pozostawiono obowiązek stosowania umów kompleksowych przez sprzedawców dokonujących opustu, celem ułatwienia dokonywania wzajemnych rozliczeń, ale wprowadzono unormowania zakładające obowiązek zawarcia odpowiednich umów między operatorami systemów dystrybucyjnych, a wybranym przez prosumenta energii odnawialnej sprzedawcą energii, które mają umożliwić dokonywanie przez tego sprzedawcę rozliczenia energii elektrycznej w ramach instrumentu opustu.
W kontekście umowy kompleksowej w projekcie nowelizacji pojawił się ustęp 13 prosumenckiego artykułu 4 ustawy o OZE.
Zgodnie z nim „operatorzy systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych są obowiązani niezwłocznie zawrzeć z wybranym przez prosumenta energii odnawialnej sprzedawcą, umowę o świadczenie usług dystrybucji lub dokonują zmiany zawartych umów w celu umożliwienia dokonywania przez tego sprzedawcę rozliczeń, nie później jednak niż w terminie 21 dni od momentu złożenia wniosku o zawarcie takiej umowy przez wybranego sprzedawcę”.
Wchodząca dzisiaj w życie nowelizacja ustawy o OZE ma ponadto wyjaśnić wątpliwości związane z ewentualnym uwzględnianiem mikroinstalacji w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, doprecyzowując, że nie jest to konieczne.
Dzisiaj wchodzi ponadto w życie regulacja wyłączająca z obowiązku uzgadniania projektu budowlanego instalacji fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 10 kW i nie większej niż 50 kW pod kątem ochrony przeciwpożarowej.
W zakresie przyłączania mikroinstalacji wdrożono zmiany polegające na konieczności wprowadzenia zamkniętego katalogu elementów wchodzących w skład zgłoszenia, co – jak zapewniają autorzy nowelizacji – ustandaryzuje praktyki stosowane w tym zakresie przez poszczególnych operatorów systemu dystrybucyjnego. Natomiast szczegółowe zasady przyłączania mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej ma zostać określone w wydanym na podstawie ustawy o OZE rozporządzeniu.
To rozporządzenie ma zostać opracowane przez ministra energii w porozumieniu z ministerstwem przedsiębiorczości.
Rozporządzenie ma szczegółowo określić: 1) wymagania techniczne i eksploatacyjne w zakresie przyłączania mikroinstalacji prosumentów energii odnawialnej do sieci oraz warunki jej współpracy z systemem elektroenergetycznym, 2) zasady dotyczące zgłoszenia przyłączenia mikroinstalacji oraz procedurę postępowania ze zgłoszeniem, 3) zakres, warunki i sposób bilansowania oraz prowadzenia rozliczeń z prosumentami energii odnawialnej, 4) zakres i sposób przekazywania informacji dotyczących mikroinstalacji prosumentów energii odnawialnej między przedsiębiorstwami energetycznymi oraz między przedsiębiorstwami energetycznymi a prosumentami energii odnawialnej – biorąc pod uwagę potrzebę zwiększenia udziału energii elektrycznej z mikroinstalacji prosumentów energii odnawialnej w bilansie energetycznym państwa, bezpieczeństwo i niezawodne funkcjonowanie systemu elektroenergetycznego, ochronę interesów prosumentów energii odnawialnej, a także wymagania w zakresie ochrony środowiska oraz budowy i eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci”.
Nowelizacja ustawy o OZE z 19 lipca 2019 r. reguluje też kwestię wprowadzenia nowych przepisów do umów dotyczących już przyłączonych mikroinstalacji oraz w zakresie przyłączeń będących w trakcie procedowania. Artykuł 9 procedowanej nowelizacji ustawy o OZE zakłada, że przedsiębiorstwa energetyczne będą mieć co do zasady do 3 miesięcy, od dnia wejścia w życie nowelizacji, na dostosowanie postanowień umów zawartych z prosumentami do nowych przepisów – z wyjątkiem wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie nowelizacji spraw dotyczących zgłoszenia przyłączenia mikroinstacji lub wydania warunków przyłączenia mikroinstalacji. W tym przypadku mają być stosowane przepisy w brzmieniu dotychczasowym.
Ponadto zgodnie z art. 6 wchodzącej dzisiaj w życie nowelizacji w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji, dotyczących zawierania umów o świadczenie usług dystrybucji lub zmiany tych umów w celu umożliwienia dokonywania rozliczeń prosumentów, przewidziane w nowelizacji terminy na zawarcie tych umów będą liczone od dnia wejścia w życie nowelizacji, czyli od dzisiaj.
Spółdzielnie energetyczne
W wyniku poprawki wniesionej przez resort rolnictwa w nowelizacji ustawy o OZE uchwalonej 19 lipca 2019 r. pojawiła się nowa koncepcja spółdzielni energetycznych, której członkowie mogą rozliczać się w systemie opustów.
Autopoprawka, za którą stoi Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, oznacza wprowadzenie do ustawy o OZE nowej definicji spółdzielni energetycznej rozumianej jako „spółdzielnię w rozumieniu ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze lub ustawy z dnia 4 października 2018 r. o spółdzielniach rolników, której przedmiotem działalności jest wytwarzanie energii elektrycznej lub biogazu, lub ciepła, w instalacjach odnawialnego źródła energii i równoważenie zapotrzebowania energii elektrycznej lub biogazu, lub ciepła, wyłącznie na potrzeby własne spółdzielni energetycznej i jej członków, przyłączonych do zdefiniowanej obszarowo sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub sieci dystrybucyjnej gazowej lub sieci ciepłowniczej”.
Zgodnie z nowelizacją ustawy o OZE spółdzielnia energetyczna musi spełniać łącznie następujące warunki: 1) łączna moc zainstalowana elektryczna wszystkich instalacji odnawialnego źródła energii należących do członków spółdzielni umożliwia pokrycie nie mniej niż 70 proc. rocznego zapotrzebowania na energię elektryczną wszystkich członków tej spółdzielni; 2) przynajmniej jedna instalacja odnawialnego źródła energii uzyska stopień wykorzystania mocy zainstalowanej elektrycznej większy niż 3504 MWh/MW/rok; 3) liczba jej członków jest mniejsza niż 1000; 4) przedmiotem jej działalności jest wytwarzanie: a) energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 10 MW lub b) biogazu w instalacjach odnawialnego źródła energii o rocznej wydajności nie większej niż 40 mln m3 , lub c) ciepła w instalacjach odnawialnego źródła energii o łącznej mocy osiągalnej nie większej niż 30 MW; 5) prowadzi działalność na obszarze gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej.
Takie podmioty również będą mogły korzystać z przewidzianego dla prosumentów opustu, ale w stosunku 1 do 0,6, czyli niższym od innych prosumentów (system opustów zakłada, że za każdą kilowatogodzinę energii wprowadzonej przez prosumenta do sieci jego kolejny rachunek za kilowatogodzinę pobraną z sieci będzie mógł zostać pomniejszony w stosunku 1:08 w przypadku mikroinstalacji o mocy do 10 kW lub w stosunku 1:07 dla większych mikroinstalacji, ale nieprzekraczających 50 kW).
Pora na aukcje
Wchodząca dzisiaj w życie nowelizacja ustawy o OZE umożliwi w końcu objęcie publicznymi mechanizmami wsparcia także większych instalacji – poprzez udział w zaplanowanych na ten rok aukcjach.
W aukcjach w 2019 r. wsparciem będą mogły zostać objęte odnawialne źródła energii o mocy aż 3,4 GW – w tym 2,5 GW ma przypaść energetyce wiatrowej w koszyku wiatrowo fotowoltaicznym dla projektów o mocy ponad 1 MW, natomiast około 0,7 GW ma przypaść inwestorom planującym zgłoszenie ofert w koszyku wiatrowo-fotowoltaicznym o jednostkowej mocy do 1 MW.
Z rozporządzenia opublikowanego wcześniej przez Ministerstwo Energii wynika, że inwestorzy planujący budowę lądowych farm wiatrowych w koszyku wiatrowo-fotowoltaicznym o mocy ponad 1 MW w aukcji przeprowadzonej w tym roku nie będą mogli zaoferować ceny wyższej niż 285 zł/MWh. Natomiast inwestorzy zgłaszający projekty w tym samym koszyku, planujący budowę elektrowni fotowoltaicznych o mocy ponad 1 MW, nie będą mogli zaoferować w tegorocznej aukcji cen wyższych od 365 zł/MWh. Z kolei w koszyku wiatrowo-fotowoltaicznym dla projektów o jednostkowej mocy do 1 MW cenę referencyjną dla wiatru ustalono na 320 zł/MWh, a dla fotowoltaiki na 385 zł/MWh.
Wchodząca dzisiaj w życie nowelizacja ustawy OZE wydłuży maksymalny czas na uruchomienie sprzedaży energii z objętych wsparciem w tegorocznej aukcji elektrowni wiatrowych z 24 do 33 miesięcy, a z elektrowni fotowoltaicznych – z 18 do 24 miesięcy. W przypadku innych technologii stosowany będzie okres wynoszący teraz 42 miesiące, a nie 36 jak wcześniej.
W najnowszej nowelizacji ustawy o OZE znajdziemy też przepisy wydłużające obowiązywanie umów przyłączeniowych, co ma pozwolić na uruchomienie produkcji energii z projektów, dla których zostanie zagwarantowane wsparcie w tegorocznych aukcjach.
Wydłużenie obowiązywania umów przyłączeniowych jest szczególnie istotne dla inwestorów wiatrowych. Dla nich tegoroczna aukcja może być ostatnią szansą na sfinalizowanie pozostałych jeszcze na rynku projektów, których nie objęła wprowadzona w 2016 r. ustawa odległościowa.
Inne, kluczowe dla rynku OZE zmiany, które wchodzą dzisiaj w życie, dotyczą systemu taryfy FiP, w którym będą mogli teraz funkcjonować właściciele elektrowni biogazowych i wodnych o mocy do 2,5 MW – w stosunku do wcześniejszego maksymalnego progu 1 MW.
Źródło: gramwzielone.pl
